Մարինե Պետրոսյան
ծնվ. 1960թ., Հայաստան

Բանաստեղծություններ
Առաջին գիրք

«Կոսսու» հրատարակչություն
1993թ., Երևան

*
Բառը միշտ մեկն է,
մնացած բոլորը դատարկ են:

Եվ ճանապարհը
այն է, որ կողքով է անցնում:

Ես անունները հերթով փորձեցի,
բոլորը:
Ես նորից մնացի անանուն:

*
Եկար ու անցար
ուղիղ սրտի միջով
ճակատագրի:

Գետը լվաց
հաղթանակներ ու արյուն:

Գետը բերում է անունդ,
Ալեքսանդր:

*
Նույնն է արևը,
հեռո՜ւ այն առավոտից
միշտ նույն արևն է:

Եվ նույնն է առավոտը,
պայծառ ու սառը այն առավոտը
երբեք չի ավարտվում:

Որովհետև նույնն է,
անվերջ նույնն է հարցը
քո մահու չափ տխուր աչքերի մեջ, Աբել,
քո մահու չափ տխուր աչքերի մեջ, Կայեն:

*
Կիրակի էր, ու ես ցած ընկա
քո հազար ու երկու աշտարակներից:

Ուզեցի վեր կենալ՝ արդեն չկայիր,
Անի քաղաք:

Քո վերջին արքան հեռացավ
առանց հետ նայելու:

Ես խեղկատակն եմ, որ մնացի
Երևանի լռության մեջ կանգնած:

ՏԻԳՐԱՆ ՄԵԾ

Արքայի թիկնոցը սպիտակ էր փոշուց,
բայց կապույտ էր երկինքը,
և կարմիր էր ծիծաղը խեղկատակի:

Ի՜նչ հեռվից էր գալիս զորքը,
Ի՜նչ լայն էր ճանապարհը:

Եվ ի՜նչ թեթև էր տխրությունը
առաջին պարտության:

*
Պտտվում են տները, լեռները,
լճափին ընկած նավակները,
անշարժ են երկինքն ու աստղերը,
և լիճը թվում է հեռու:

Այսօր առավոտ է, և տոն է,
իջեցրեք բոլոր կամուրջները,
և թող գան նրանք, որ գալիս են,
թող գան բարձրաձայն խոսելու:

Այսօր առավոտ է, և տոն է,
Ոչինչ, որ թաց է ավազը,
Ոչինչ, որ դարձյալ նավակները
դատարկ են ափից հեռանում:

Այսօր առավոտ է, և տոն է,
իջեցրեք բոլոր կամուրջները,
և պայծառ հիշեք անունները
նրանց, որ դեռ նոր են գալու:

*
Ես պարտեզում իմ աճեցրի անօգտակար բույսեր,
Գեղեցիկ՝ ինչպես արցունքը, և՝ իզուր:

Իզուր՝ ինչպես արևը արևոտ օրվա մեջ,
գեղեցիկ՝ ինչպես անձրևը անձրևից հետո:

Ես լսում ու չեմ լսում, և շուրջն իմ լռություն է,
այնքան խոր՝ երևում են քարերը հատակի:

Ես նայում եմ ու չեմ տեսնում, ես չես տեսնում ոչինչ,
արևից ու արևից բացի:

*
Ես տեսա գործող հրաբուխը Ֆոգու,
ես խոսեցի առյուծների հետ
Կանաչ Հրվանդանի Կղզիների:

Ես տուն շինեցի կարմիր ավազի վրա,
բայց առավոտյան՝
թութակները կերել էին շաքարեղեգի ցողունները:

Ես տխրեցիմ ես տխուր նայեցի արևելք
ու լաց եղա հսկա կղզու համար՝ Աֆրիկա,
որ իջնում էր հատակը օվկիանոսի:

*
Ես կանգնած եմ ծովի ափին,
իսկ ծովում քնած են ձկները:

Կգան ու նորից կանցնեն
իմ տեսած բոլոր նավերը:

Ես խաղող եմ ուտում, ու կարմիր
ավազոտ են խաղողի հատիկները:

Եկան ու նորից անցան,
եկան ու անցան իմ մոտով,
նորից ինձ չտեսան առյուծները:

*
Լուսին է:

Աղվեսները եկել են գետը,
բոլորի աչքերում լուսին է
երերուն:

Իսկ ամենափոքրիկ աղվեսը չկա,
եկել է գետը ու չկա:
Ինչո՞ւ:

Իսկ ամենափոքրիկ աղվեսը ես եմ,
գնում եմ հեռու դաշտերով:

Ու իմ աչքերում լուսին է,
իմ վառվող աչքերում լուսին է,
երերուն:

*
Մի օր կբացենք դուռը
և չենք կարողանա փակել:

Կարմիր կդառնա գետը
քո երակներով հոսող:

Եվ պարիսների վրա, քաղաք,
կաղաղակի բառը,
որ վախենում ենք ասել:

*
Դանակը կտրում է խնձորը,
նավը կտրում է օվկիանոսը,
արքան դրամ է կտրում
իր պատկերով:

Հաննիբալը մտնում է Իտալիա,
շահում է բոլոր մարտերը
և տանուլ է տալիս
պատերազմը իր:

*
Տառասխալով գրեք բառերը,
սենյակում մութ է,
փողոցում՝ ձմեռ:

Գոնե իսկական տոնածառ լիներ,
գոնե փետրվար լիներ ամիսը,
գոնե ցուրտ լիներ:

Եթե գրում եք՝
տառասխալով գրեք բառերը.
այդպես ուրախ է:

*
Անցնում էի գիշերվա միջով,
տեսա աստղը, որ փայլում էր երկնքում միայնակ:

Ջրհորները քեզ՝ հաց, եթե քաղցած ես:

Սիրտդ դիր քարերին,
քարերը բոցի մեջ են՝ սառույց:

Ես եկա, որ պարտվեմ,
պարտությունը բառն է միակ:

*
Հիշում եմ արևը, որ շատ էր,
առուն, որ հոսում էր
պարտեզում, ուր ես կայի:

Մասուրների մոտ կանգնել,
քաղցած հեկեկում էի:

Իսկ արևը շատ էր,
արևը միշտ էր
պարտեզում, ուր ես կայի:

*
Գետը հոսում է սառույցի տակով,
սառույցը սև է:

Այնքան կանգնեցի ես արևի տակ,
որ սև է սիրտս:

Սիրտս հոսում է սառույցի նման:

*
Վերադառնում են նավերը,
հեռացել էին ու վերադառնում են:

Վերադառնում են նավերը՝
բեռնված մեղրով ուրախության:

Սիրտս է թափուր,
զրնգում է ոսկում մեջ առավոտի:

*
Ձյուների կարմիր տխրության նման
իմ սիրտն է տխուր:

Ես ինչպե՞ս խոսեմ խոսքը մենավոր,
որ դու այն կարդաս:

Միայն մահն է շատ,
մահն է անընդհատ իր կերպը փոխում:

Ու հոգին խուլ է,
հոգին խավարն է առնում իր վրա
որպես վիրակապ:

*
Գնամ քարեր բերեմ,
դնեմ սենյակումս:

Այսքան աղմուկի մեջ՝
մի քիչ իրականություն:

*
Աշխարհը վերջանում է,
և առավոտները տխուր են այլևս,
նավահանգիստն այս, ուր նավեր չկան
և չեն լինի նավեր,
ծովածոցն այս, որ անուն ուներ,
հիմա անանուն է, ինչպես հատիկը ավազի,
դանդաղ ջնջվում են գրերը քարերի վրայից,
անդառնալի ցածր է թռչում թռչունը,
այլևս
վերջանում է աշխարհը:

*
Քաղաքը թափուր է
ինչպես ծառ, որ կտրել են,
ինչպես տոն, որ չկա:

Իմ սիրտը լալիս է,
չի ուզում լռել:

Ջրհորը սառել, սառույց է:
Ձմեռ է տարին:

*
Գնամ կանգնեմ
փողոցում, ձյունը
ծածկի աչքերս:

Այնքա՜ն, այնքա՜ն
լռեմ, պատռվի
վարագույրը հեռվում:

Ձեռքս տանեմ
սրտիս, կարմիր
դառնան մատներս: