Արվեստը սկսվում է այնտեղ, որտեղ ավարտվում է նմանակումը:

Կյանքն այն քայքայիչ ուժն է, որ կործանում է արվեստը, այն թշնամին, որն իր տունն է քանդում:

Կյանքը շատ ավելի հաճախ է դիմում արվեստի ընդօրինակմանը, քան արվեստը` կյանքի:

Արվեստագետի երկու տեսակ կա, – ասում էր նա,- առաջինները պատասխաններ են տալիս, մյուսները` հարցեր: Պիտի իմանաս` հարցնողների, թե պատասխանողների թվին ես պատկանում: Որովհետև հարց տվողը երբեք պատասխան չի տա: Կան գործեր, որոնք ճանաչման են սպասում` շատ երկար մնալով չհասկացված. պատճառն այն է, որ այդ երկերը չառաջադրված հարցերի պատասխաններ են պարունակում: Քանզի հարցը հաճախ պատասխանից հետո մեծ ուշացումով է տեղ հասնում:

– Նրանց թվում է, – ասաց Ուայլդը, –  թե մտքերը մերկ են ծնվում: Նրանք չեն հասկանում, որ ես կարող եմ միայն հեքիաթներով մտածել: Քանդակագործը ոչ թե փորձում է իր մտքերն արտահայտել մարմարի միջոցով, այլ ուղղակի մարմարյա են նրա մտքերը: 

Երբ Քրիստոսը ցանկացավ Նազարեթ վերադառնալ, – պատմում էր նա, – Նազարեթն այնքան էր փոխվել, որ Քրիստոսը չճանաչեց իր քաղաքը: Այն Նազարեթը, որտեղ նա ապրել էր, լի էր եղել ողբ ու կոծով, մինչդեռ այժմ քաղաքը երգ ու ծիծաղով էր հեղեղված: Ու քաղաք մտնելով` Քրիստոսը տեսավ ստրուկների, որոնք, ծաղիկներով բեռնված, շտապում էին դեպի մարմարյա տան ճերմակ մարմարյա սանդուղքը: Նա տուն մտավ և հասպիսե սրահի խորքում ալ ծածկոցին մեկնված տեսավ մի մարդու, որի խռիվ մազերը միախառնվել էին ալ վարդերին, իսկ շրթունքերը կարմիր էին գինուց: Քրիստոսը մոտեցավ նրան ու ձեռքերը նրա ուսին դնելով` ասաց.
– Ինչո՞ւ ես նման կյանքով ապրում:
Մարդը շրջվեց ու, նրան ճանաչելով, ասաց.
– Ես բորոտ էի, դու ինձ բուժեցիր: Ուրիշ ինչ կյանք պիտի վարեի:
Քրիստոսը դուրս եկավ տանից: Եվ ահա փողոցում նա հանդիպեց մի կնոջ` պճնված դեմքով, զարդարուն 
հագուստներով ու մարգարտածածկ ոտքերով: Նրան մի մարդ էր հետևում` երկգույն հագուստով ու տարփանքից մշուշված հայացքով: Եվ Քրիստոսը մոտեցավ մարդուն ու ասաց` ձեռքը նրա ուսին դնելով.
– Ինչու ես հետևում այս կնոջն ու նայում նրան այդ հայացքով:
Մարդը շրջվեց և, ճանաչելով նրան, պատասխանեց.
– Ես կույր էի, դու ինձ բժշկեցիր: Ուրիշ ի՞նչ անեմ իմ տեսողությամբ:
Եվ Քրիստոսը մոտեցավ կնոջը.
– Դու մեղքի ճանապարհով ես քայլում, – ասաց նա:- Ինչ իմաստ ունի շարունակել:
Կինը ճանաչեց նրան ու պատասխանեց` ծիծաղելով.
– Ուղին այս հաճելի է, իսկ դու թողություն ես տվել իմ բոլոր մեղքերին:

Այդժամ Քրիստոսը զգաց, որ տխրությամբ է համակվում իր հոգին: Ցանկացավ թողնել այդ քաղաքը: Բայց 
հեռանալիս քաղաքի մատույցների մոտ տեսավ արտասվող մի երիտասարդի: Քրիստոսը մոտեցավ նրան և ասաց` մեղմ հպվելով նրա գանգուրներին.
– Ինչու ես լալիս, բարեկամս:
Երիտասարդը հայացքը բարձրացրեց ու ճանաչելով նրան` պատասխանեց.
– Ես մեռած էի, և դու ինձ հարություն տվեցիր: Ուրիշ ի՞նչ անեմ այս կյանքում:

– Ուզում եք ձեզ մի գաղտնիք ասեմ, – ասաց Ուայլդը մեկ ուրիշ անգամ Հերեդիայի մոտ: Նա ինձ տարել էր մարդաշատ սրահի անկյուններից մեկը:
– Այո, գաղտնիք, բայց խոստացեք ոչ մեկին չասել… Գիտեք ինչու Քրիստոսն իր մորը չէր սիրում, – վերջին խոսքերն ասաց ականջիս, կիսաձայն, ասես ամոթով: Նա կարճ դադար տվեց, ձեռքս բռնեց, հետո մի քանի քայլ ընկրկելով` հանկարծ բռնվեց անզուսպ քրքիջով.
– Որովհետև նա կույս էր…

– Ինձ դուր չեն գալիս ձեր շրթունքները, դրանք ուղիղ են, ինչպես երբեք սուտ չասած մարդու շրթունքները: 
Ես ուզում եմ ձեզ ստել սովորեցնել, որպեսզի ձեր շրթունքները անտիկ դիմակների շուրթերի նման գեղեցիկ ու փքուն դառնան:

Գիտեք` ինչ ասել է արվեստի գործ և ինչ ասել է բնության գործ, և ինչումն է նրանց տարբերությունը, որովհետև, վերջին հաշվով, նարգիզ ծաղիկը նույնքան հիասքանչ է, որքան արվեստի գործը: Գեղեցկությամբ չէ, որ դրանք տարբերվում են իրարից: Գիտեք` որն է տարբերությունը. արվեստի գործն անկրկնելի է: Բնությունը, որ տևական ոչինչ չի ստեղծում, կրկնվում է հար, որպեսզի իր արարչագործությունից ոչինչ չկորի: Բյուր նարգիզներ կան, ահա թե ինչու յուրաքանչյուրը մեկ օրից ավելի չի կարող ապրել: Եվ ամեն անգամ, մի նոր ձև հղանալով, բնությունն անմիջապես ստեղծում է նրա կրկնակին: Ցանկացած ծովահրեշ գիտի, որ մեկ այլ ծովում կա իր նմանակը` մի ուրիշ ծովահրեշ: Եվ երբ բնությունը պատմության քառուղիներում արարում է Ներոն, Բորգիա կամ Նապոլեոն, կողքին դնում է նրա կրկնակին: Նրան չեն ճանաչում, հոգ չէ: Էականն այն է, որ նրանցից մեկնումեկը հաջողության հասնի, քանզի Աստված արարում է մարդուն, իսկ մարդը` արվեստի գործը:

Տառապանքը թերևս տանելի է, գուցեև անհրաժեշտ, բայց կարիքը, չքավորությունը` ահա թե ինչն է զարհուրելի: 
Այս ամենը եղծում է մարդկային սիրտը:

Արվեստում առաջին դեմք գոյություն չունի:

Հոգին Մարմնում արդեն ծերացած է ծնվում: Ծերանում է հանուն վերջինիս երիտասարդության: Պլատոնը 
Սոկրատի երիտասարդությունն է…  

Մի անգամ, երբ երկուսով մենակ էինք մնացել, նա հարցրեց.
– Ի՞նչ եք արել երեկվանից ի վեր:
Ու քանի որ այն ժամանակ կյանքս ընթանում էր անարգել, նրա պատմությունն իրենից ոչ մի հետաքրքրություն չէր ներկայացնում: Ես հնազանդորեն վերարտադրեցի ամենաաննշան իրադարձությունները` միաժամանակ նկատելով, որ խոսքերիս զուգընթաց Ուայլդի ճակատը մթագնում էր.
– Դուք իսկապես արել եք այս ամենը:
– Այո, – պատասխանեցի ես:
– Այսպիսով, ինձ ճշմարտությունն եք պատմել:
– Դե, իհարկե:
– Բայց ինչ իմաստ ունի վերապատմել այդ ամենը: Ինքներդ էլ տեսնում եք, որ ամենևին հետաքրքիր չէ: Հասկացեք, կա երկու աշխարհ` այն, որ գոյություն ունի առանց մեր խոսքերի և որը կոչվում է իրական աշխարհ, որովհետև այն տեսնելու համար խոսելու կարիք չկա: Մյուսը արվեստի աշխարհն է, որի մասին անհրաժեշտ է խոսել, այլապես այն գոյություն ունենալ չի կարող: