Գլխածածկ հերոսուհիները նույնպես շատ քիչ են նորաձևային մեկնությունների մեջ, որովհետև, ինչպես արդեն ասվել է, դիզայներները, ելնելով նորաձևության ընձեռած մեծ հնարավորություններից, փորձում են հնարավորինս հեռանալ բնագրի «զգեստապահարանից»: Հաճախ կարմիր գլխարկներին փոխարինում են կարմիր վարսերը կամ կարմիր դիմահարդարումը` շրթներկը, շպարը: Երբեմն լուսանկարում այս հատկանիշները համատեղվում են` դարձնելով անդրադարձը հեքիաթի տեքստին այնքան թափանցիկ և միանշանակ, որ թարգմանության հասցեատերն առանց դույզն իսկ դժվարության ընթերցում է պատկերը:

Հիշենք հեքիաթի` Հակոբ Պարոնյանի քչերին հայտնի փոխադրությունը: Թումանյանի նման Պարոնյանը հրաժարվում է գլխարկից` սևեռվելով կարմիրի վրա և պահպանելով աղջկա պչրասիրության փաստը: Գլխարկի փոխարեն վարդուկն է (Ջիվանյան 2013:187): Նորաձևության մեջ կարելի է նկատել չգիտակցված անդրադարձներ պատումի այս տարբերակին:

Այսպես, 2012թ. փարիզյան բարձր նորաձևության շաբաթվա շրջանակներում դիզայներ Alexis Mabille քարոզում էր խիզախ մոտեցում դեպի վառ գույները: Մոդելների գլուխները զարդարված էին ծաղկի հսկա բողբոջներով, իսկ նրանց դիմաներկերն ու զգեստի գույները համապատասխանում էին ծաղկաթերթերի երանգին: Հերոսուհիների մարմինները վերածվել էին ցողունների, որոնք շարժում էին հաղորդում նորաձև վարդերին:

Նմանապես 2011թ. Marie Claire Turkey  ամսագիրն առաջարկում է ծաղկազարդ Կարմիր գլխարկի իր մեկնությունը: Հերոսուհու բոսորագույն զգեստը ներդաշնակ զուգակցվում է մազերին ամրացված ահռելի վարդի հետ: Վիթխարի ծաղիկները պատկերներում չափազանցության դրսևորում են:

Հերոսուհու զգեստապահարանից զատ` ուշադրության է արժանի նաև պչրասեր գայլը, որը հեշտությամբ կերպարանափոխվում է, կարող է այլակերպել` բարակեցնել, քաղցրացնել ձայնը: Սա անձնավորման վառ արտահայտված օրինակ է, որը հեքիաթի գծային տեքստի մեջ ցուցադրվում է կենդանու խոսելու ունակությամբ, իսկ պատկերային համատեքստում` մարդկային կազմվածքի և նորաձև հանդերձանքի միջոցով: Նրա կենդանական ծագման մասին հուշում է երբեմն միայն գայլային դիմակը կամ համապատասխան դիմահարդարումը: Նա կրում է տարբեր ձևվածքի և մուգ գույների համալիրներ, բարեկիրթ և ուշադիր զուգընկերոջ տպավորություն է թողնում: Նորաձևային գայլի շարժուձևը հիմնվում է հեքիաթի  տեքստի հերոսի` զգույշ և նուրբ բառապաշարով օժտված կերպարի վրա:

2005թ. Harper’s Bazaar France ամսագրում տեղ գտած նորաձևային լուսանկարներից մեկը  ցուցադրում է գրավիչ կարմիր զգեստ, գլխարկ և շրթներկ կրող մոդել Դևոն Աոկիին: Ձեռքին ամուր պահած զամբյուղը` աղջիկը ձևացնում է, թե ցանկանում է փախչել գիշերային վտանգներից: Չի կարելի անտեսել լուսանկարում աղջկան հետապնդող մոտոցիկլիստին: Պատկերված կերպարը հեքիաթային գայլի անձնավորված տարբերակն է: Սակայն թիրախ լուսանկարի մեջ  արական կերպարի նման պատկերումը (վտանգավոր փոխադրամիջոցի, մուգ հագուստի և հանդուգն դիմային արտահայտության ընտրությունը) անդրադարձ են բնագրի գայլի վտանգավոր էության:

2014թ. փետրվարին Interview Germany ամսագիրը տպագրել էր Licht! Action! Drama! շարքը: Լուսանկարներից մեկում պատկերված է տղամարդու կիսադեմ և նրա հարդարված ձեռքը: Պատկերը ուշադիր քննելուց հետո հայտնաբերում ենք թաքնված անդրադարձ  «Կարմիր գլխարկը» հեքիաթին: 

Մեծ մոր հագուստի մասին չկա ոչ մի տեղեկություն ո՛չ Պերրոյի, ո՛չ Գրիմ եղբայրների տարբերակներում, չնայած այն սյուժեի զարգացման համար կարևոր բաղադրիչ է: Կնոջ արտաքին տեսքի մասին մենք պատկերացում ենք կազմում, նախևառաջ, հեքիաթի գծային տեքստն ուղեկցող նկարազարդումներից: Ամենից հայտնի են Գյուստավ Դորեի պատկերները, որտեղ արդեն ծպտված գայլը կրում է գիշերային գլխանոց, կամ հիշենք ժամանակակից մեկնությունները, որոնք գայլին «պարգևել» են նաև երկար գիշերանոց և ակնոց: Լուսանկարում տարեց կնոջ զգեստապահարանին փոխարինում են միայն ալ կարմիր հարդարված մատները: Այստեղ վառ կարմիր մատնահարդարումը կանացիության միակ նշանն է, սակայն սև հագուստի համադրությամբ այն չափազանց ազդեցիկ է և արագ գրավում է հանդիսատեսի ուշադրությունը: Միաժամանակ տղամարդու կարմիր եղունգները (որոնք կենդանու ճանկերի պես սրածայր են) նույնքան հակասական տեսարան են ստեղծում լուսանկարի մեջ, որքան կանացի հագուստով գայլը՝ հեքիաթում:

Արմինե Դանիելյան  | բան. գիտ. թեկ.

Գրականության ցանկ

Թումանյան Հ., Կարմրիկը, Երկեր, Հատոր երկրորդ, Երևան, Հայպետհրատ, 1958, 457-462 էջ:
Ջիվանյան Ա., Մարգարիտներ հայ թարգմանական հեքիաթագիտության, Երևան, Հովհ. Թումանյանի թանգարան, 2013, 254 Էջ:
Պերրո Շ., Կարմիր Վարդուկը, փոխադր.` Հակոբ Պարոնյանի, Ոսկե Դիվան, Պրակ 2, Երևան, Հովհաննես Թումանյանի թանգարան, 2010, 41-42 Էջ:
Bettelheim B. The Uses Of Enchantment: The Meaning And Importance Of Fairy Tales, New York, Alfred A. Knopf Inc., 1976, 352 p.
Grimm J. And W. Household Tales, George Bell and Sons, London 1884, 464 p.
Harper’s Bazaar France, Paris, Hearst Magazines, May 2005, 280 p.
Interview Germany, Berlin, Brant Publications, January, 2013, 420 p.  
Marie Claire Turkey, Istanbul, Hearst Magazines, November, 2011,2 59 p
Orenstein C. Little Red Riding Hood Uncloaked, New York, Basic Books, 2002, 304 p.
Perrault Ch. The Tales of Mother Goose, New York; Chicago, C. Heath & Co. 1901, 76 p.
Vogue Korea, Seul, Condé Nast, December, 2010, 280 p.
Vogue US, New York, Condé Nast, September, 2009, 496 p.